Omurgamız, boynumuzdan kuyruk sokumumuza kadar, “omur” adını verdiğimiz 33 kemikten oluşur. Boyun bölgemizde toplam 7 adet omur kemiği vardır. Bu kemiklerin ortasında, içinden omuriliğin geçtiği “omurga kanalını” oluşturan, büyük bir delik ve üst üste dizildiklerinde, her iki yanlarında da, uzuvlara giden sinirlere geçit veren, “foramen” isimli küçük delikler vardır. Omurların arasında da “disk” adını verdiğimiz, dışı sert bir kılıf, içi yumuşak bir maddeden oluşan yastıkçıklar vardır.
Boyun fıtığı dediğimiz hadise, diskin etrafındaki sert kılıfın yırtılıp, içindeki yumuşak maddenin dışarı taşmasıdır. Bu fıtıklaşma, omurga kanalına doğru olursa omuriliğe, foramene doğru olursa, kollara giden sinirlere bası yapar. Hasta genellikle, boyun ve kol ağrısı şikayeti ile başvurur. Teşhis muayene, MR ve EMG tetkiki ile konur.
Boyun fıtığı yaygın bir rahatsızlık olup, sadece küçük bir kısmı ameliyat gerektirir. İlk yaklaşım, ilaç tedavisi, boyunluk ve istirahattir. Düzelmezse, fizik tedavi önerilir. Bazı hastalar ise, “algoloji” adı verilen, sorunun olduğu bölgeye yapılacak lokal enjeksiyonlardan fayda görebilir.
Ama hasta tüm bu yöntemlere rağmen ağrılarından kurtulamıyorsa veya hastada, halk arasında yarım felç tabir edilen, kuvvet kaybı gelişmişse, hastaya ameliyat önerilir. Eğer farklı bir hastalık eşlik etmiyorsa, boyun fıtıklarındaki standart cerrahi işlem, “mikrocerrahi” dir. Bu cerrahi işlemde, önden, boynun doğal katlanma çizgisinin içinden küçük bir kesi yapılarak, şah damarı ve nefes borusunun arasından ilgili mesafeye ulaşılır. Çevredeki sinirlere zarar verilmeden, fıtıklaşan disk, mikroskop altında temizlenir. Boşaltılan mesafeye, hastanın yaşı ve omurganın genel durumu gözetilerek, ya sabit bir kafes ya da hareketli bir protez yerleştirilir. Mikrocerrahi yöntemi ile ameliyat olan hastalar, ameliyattan birkaç saat sonra kalkıp dolaşıp, ertesi gün de evlerine taburcu edilirler. Halk arasında en çok korkulan, ameliyattan dolayı felç olma oranı, mikrocerrahi ile %1’in altında; fıtığın tekrar etme olasılığı ise, mikrocerrahi ile mevcut değildir.
